nieuws

'Blended care zou vanzelfsprekend moeten worden’

Samen met onderzoekers van de Academische Werkplaats Duurzame Zorg Limburg werkt de Academische Werkplaats Ouderenzorg Limburg aan het project Blended Care @ Home. Het doel van het project is zorgprofessionals ondersteunen bij hun keuze voor de best passende thuiszorgtechnologie én de juiste mix tussen digitale en fysieke zorg. Reneé Verwey van Zuyd Hogeschool, betrokken bij het onderzoek, en Judith Peeters van MeanderGroep, verantwoordelijk voor de implementatie van VirtueleThuiszorg, vertellen over de eerste onderzoeksresultaten.

In 2021 startte MeanderGroep in samenwerking met MobileCare, een bedrijf dat de technologie levert, en zorgverzekeraar CZ met de inzet van VirtueleThuiszorg. Dankzij de VirtueleThuiszorg-hulpmiddelen kan fysieke en digitale zorg worden gecombineerd, ook wel blended care genoemd. Door de inzet van blended care krijgt de persoon meer regie, zowel over zijn eigen welzijn/welbevinden alsmede ook over zijn eigen gegevens en data. Daarnaast kan door de inzet van technologie de toegankelijkheid van de zorg worden gewaarborgd. Inmiddels ligt er een pakket van veertig soorten technologieën voor diverse doelen: monitoring van lichaamsfuncties, alarmering, toezicht, leefstijl, welzijn en ondersteuning van de dagstructuur.

Het implementeren van blended care in de thuiszorg was echter een uitdaging, legt Judith Peeters van MeanderGroep uit. Volgens Judith vinden zorgprofessionals de verandering in de manier van werken niet altijd makkelijk. “Als zorgprofessional wil je er voor iemand zijn en door zorgtechnologieën in de zorg toe te passen, lijkt het alsof dat idee een stukje wordt losgelaten. Daarnaast maakt onbekend, onbemind.”

Handvaten

Het is volgens de zorgorganisatie belangrijk dat er één eenduidig verhaal over het gebruik van technologieën aan zorgprofessionals wordt uitgedragen. MeanderGroep ondersteunt dan ook het door LIME (Limburg MEet) gesubsidieerde project genaamd Blended Care @Home. In dit project bieden onderzoekers van Academische Werkplaats Duurzame Zorg Limburg en de Academische Werkplaats Ouderenzorg Limburg zorgverleners handvatten om blended care in de praktijk te brengen. Daarnaast wordt er een ‘gids’ ontworpen voor de samenwerking met de huisartsenzorg.

Door blended care kan de oudere meer zelfstandigheid terugkrijgen. De oudere is minder afhankelijk van zorg, omdat technologie taken kan overnemen. Judith: “Neem bijvoorbeeld een klant die altijd zelfstandig kon douchen, maar bang is geworden na een val in de douche. Door sensoren in de badkamer op te hangen, voelt de klant zich gerustgesteld, kan hij zelf bepalen wanneer en hoe vaak hij doucht, en is er geen zorgprofessional nodig om hem te begeleiden. Als de klant zou vallen, wordt dit gedetecteerd en komt er alsnog hulp.”

Zorg op afstand

Het feit dat zorgtechnologieën de zorgprofessional kunnen ontlasten, wordt ook gezien als een nadeel. Uit de eerste resultaten van het onderzoek blijkt dat zorgprofessionals soms ook bang zijn dat de zorgtechnologieën hun werk zullen overnemen en ze uiteindelijk hun baan verliezen. Reneé: “We hebben echter te maken met een zorgkloof, met een tekort aan zorgpersoneel. De visie op de zorg moet daarom veranderen. Wat is goede zorg en wie levert die? Ook zorg op afstand is goede zorg. Dat omdenken moet nog plaatsvinden, want ouderen vinden het vanzelfsprekend dat ze fysiek hulp aan huis aangeboden krijgen. Naast een omslag bij de ouderen is die er ook nodig bij de medewerkers. Je ziet dat zorgprofessionals een band opbouwen met de ouderen. Stel je bijvoorbeeld voor dat je na drie jaar bij iemand thuisgewerkt te hebben, je niet meer hoeft te komen vanwege de inzet van zorgtechnologie. Mensen zien er tegenop om dat los te laten. Het vertrouwen in de technologie moet nog groeien en dat heeft dus met meerdere factoren te maken.”

Rol mantelzorgers

De meeste ouderen die nu blended care krijgen via MeanderGroep zijn tevreden. Slechts een kleine groep is gestopt, zegt Judith. “Achteraf blijkt soms dat de situatie verkeerd is ingeschat en dat klanten echt niet begrijpen waarvoor de technologieën zijn. Wat meestal wel werkt, is het betrekken van de mantelzorgers. Zij spelen een belangrijke rol in de verandering van het zorgproces.”

Onderzoekers hebben inmiddels onder andere vastgesteld wat zorgprofessionals nodig hebben om met blended care te werken. Dit wordt uiteindelijk gebundeld, getest en geïmplementeerd. Daarna wordt toegewerkt naar een moment waarop blended care standaard wordt ingezet. Judith: “Dat is het principe van ‘digitaal tenzij’ zoals beschreven in het Integraal Zorg Akkoord, maar daar zijn we echt nog niet.” Dat proces kent nog diverse uitdagingen zoals de afstemming in de keten (onder andere afspraken over leveranciers, samenwerking en gegevensuitwisseling) belangrijke randvoorwaarden, volgens Reneé.

In dit project werken de volgende partners samen: Zuyd Hogeschool, MeanderGroep Zuid-Limburg, Universiteit Maastricht, Huisartsen Oostelijk Zuid-Limburg (HOZL), Huisartsenpraktijk Heerlerbaan, Gezondheidshuis Zuyd, Gezondheidscentrum Hoensbroek Noord, Mobile Care, zorgverzekeraar CZ, Burgerkracht Limburg, Steunpunt voor Mantelzorgers Parkstad, Beroepsvereniging voor verpleegkundigen en verzorgenden (V&VN). Dit project loopt van 1 oktober 2023 t/m 30 september 2025.