Bekostiging wijkverpleging

Bekostiging wijkverpleging

Een nieuw bekostigingsmodel voor de wijkverpleging, dat is de insteek van dit onderzoek van de AWO-L. Met als doel: een model dat wijkverpleegkundigen prikkelt om de zelfredzaamheid van ouderen te versterken en de kwaliteit van zorg te verbeteren.

Verkeerde prikkel

Dit onderzoek startte aanvankelijk bij een zorgorganisatie van de AWO-L en werd in 2017 uitgebreid naar het hele land. Het begon met het idee dat het bekostigen van de zorg volgens het principe van ‘uurtje-factuurtje’ (het per uur betalen van de geleverde zorg) zorgorganisaties een verkeerde prikkel geeft, omdat ze meer verdienen als ze cliënten meer zorg leveren. Dat kan leiden tot onnodige zorg en hogere kosten en draagt evenmin bij aan het stimuleren van de zelfredzaamheid van ouderen. Het nieuwe bekostigingsmodel moet gaan redeneren vanuit de werkelijke zorgbehoefte van de klant.

Samenwerking

In het onderzoek werkt de AWO-L samen met een groot aantal partijen, te weten: de Academische Werkplaats Duurzame Zorg van de Universiteit Maastricht, de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en Tilburg University. Van hieruit wordt weer contact gelegd met onder andere Zorgverzekeraars Nederland, zorgkoepel ACTIZ, zorgorganisaties en de praktijk van de zorg.

Het onderzoek

In het eerste deel van het onderzoek werd landelijk aan ruim duizend verpleegkundigen in de wijk gevraagd welke kenmerken volgens hen van belang zijn om te kunnen voorspellen welke zorg mensen echt nodig hebben. Daarnaast werd hier uitgebreid literatuuronderzoek naar gedaan. De resultaten van beide onderzoeken werden gebundeld in een case-mix vragenlijst met 11 vragen voor het in kaart brengen van de zorgbehoefte van mensen, variërend van zeer licht tot zeer zwaar. Zo worden vragen gesteld over de zelfstandigheid bij het aankleden en het toilet gaan, maar ook of iemand terminaal is.

Het idee is dat zorgorganisaties op basis van in kaart gebrachte zorgbehoeften een bepaald bedrag per klant krijgen; wijkverpleegkundigen krijgen hierdoor meer vrijheid in hoe zij zorg inzetten en tevens een prikkel om de zelfredzaamheid van mensen te versterken.

Getest

De case-mixvragenlijst werd uitgetest in de praktijk van vier zorgorganisaties (twee van de AWO-L): wijkverpleegkundigen hebben de vragenlijst voor 5500 klanten ingevuld die nieuw in zorg kwamen of voor wie de zorg veranderde.

Met behulp van de verzamelde data is een bekostigingsmodel met 10 cliëntengroepen ontwikkeld variërend van licht tot zeer zwaar, dat 21 procent van de zorg voorspelt.

Vervolgonderzoek

In 2021 is een twee jaar durend onderzoek gestart om de case-mix vragenlijst te verbeteren, zodat de zorgbehoefte van klanten nog beter voorspeld kan worden. De nieuwe vragenlijst wordt ontwikkeld met de partijen waarmee eerder al samen werd gewerkt. Ook zal de vragenlijst weer worden getest in de praktijk van de zorg: bij de vier zorgorganisaties die eerder meededen en twee nieuwe zorgorganisaties.